Uzay Görevi Sonrası Astronotları Bekleyen Zorlu Süreç: İnsan Vücudunda Geri Dönüşü Olmayan Etkiler
Uluslararası Uzay İstasyonu’nda (ISS) dokuz ay geçiren astronotlar Suni Williams ve Butch Wilmore, Dünya’ya döndükten sonra uzun ve zorlu bir iyileşme sürecine girdiler. Uzayın insan vücuduna etkileri üzerine araştırmalar, bu sürecin ne kadar önemli olduğunu ortaya koyuyor.
Uzayın İnsan Vücuduna Etkileri:
* Kas ve Kemik Kaybı: Yer çekimsiz ortamda kaslar ve kemikler hızla zayıflar. Astronotlar, her ay kas ve kemik kütlelerinin yaklaşık %1’ini kaybederler. Bu durum, hızlandırılmış bir yaşlanma sürecine benzer. Uzayda egzersiz yapılmasına rağmen, Dünya’ya döndükten sonra kas kütlesini geri kazanmak aylar, kemik yoğunluğunu geri kazanmak ise yıllar sürebilir.
* Beyin ve Gözlerde Değişim: Vücut sıvılarının baş bölgesine yönelmesi, yüzde şişkinlik ve beyin içinde basınç artışına neden olabilir. Ayrıca, “uzay uçuşuna bağlı nöro-oküler sendrom” adı verilen görme bulanıklığı ve optik sinirde değişikliklere yol açan bir durum gelişebilir.
* Denge Kaybı ve Baş Dönmesi: Uzayda denge sistemi bozulduğundan, Dünya’ya döndüklerinde yer çekimine alışmak zorlayıcı olabilir. Dengeyi yeniden kazanmak ve baş dönmesini durdurmak zaman alabilir.
İyileşme Süreci:
Astronotlar, Dünya’ya döndükten sonra yoğun bir fiziksel rehabilitasyon sürecine girerek vücut fonksiyonlarını yeniden kazanmaya çalışırlar. Ancak bilim insanlarına göre, uzun süreli uzay görevleri insan vücudunda geri dönüşü olmayan bazı etkiler bırakabilir. Bu nedenle, gelecekteki uzun uzay görevleri için astronotların sağlığını korumak amacıyla daha fazla araştırma yapılması gerekmektedir.